বীজ নমুনাকৰণ – এয়া হল বীজৰ স্বাস্থ্য পৰীক্ষাৰ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰক্ৰিয়া। যদিহে নমুনা যথাযথ হয়, ই উন্নত ফলাফল দিয়ে আৰু যিহেতু এই ধৰণৰ নিয়মসমূহ সঠিকতাৰ বাবে সৃষ্টি কৰা হৈছে।
দাখিল কৰিবলগীয়া নমুনাৰ আকৃতি –
শস্যৰ নাম | নমুনা শস্য |
---|---|
শস্য (ঘেঁহু, গোমধান, শুকান শস্য ইত্যাদি) | ১০০০ গ্ৰাম |
ধান | ৪০০ গ্ৰাম |
মৰাপাট | ১০০ গ্ৰাম |
তিয়হ | ১৫০ গ্ৰাম |
বন্ধাকবি | ১০০ গ্ৰাম |
বীজ বিশ্লেষণ
বীজ প্ৰস্তুতকৰণ/হস্তকৃত পৰিস্কৰণ আৰু মানদণ্ড আৰোপ বা কোনো ক্ষেত্ৰত বীজৰ আগডাল সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ পাছত অসম ৰাজ্যিক বীজ মানপত্ৰ প্ৰদান সংস্থাই বীজ পৰীক্ষণ সাৰগ্ৰন্থ নিৰ্দিষ্ট কৰা ব্যৱস্থা অনুযায়ী এটা প্ৰতিনিধিত্বমূলক সংযুক্ত নমুনা আনিব। লৈ অনা বীজৰ নমুনাৰ পৰিমাণ উপস্থাপিত নমুনা (পৰিশিষ্ট-XIII)ৰ আকৃতিৰ তিনিটা নমুনা যোগান ধৰিব পৰাকৈ যথেষ্ট হব। সংযুক্ত নমুনাটো তিনিটা সমান ভাগত ভাগ কৰা হব আৰু এটা মাণ্ডলিক বীজ পৰীক্ষণ গৱেষণাগাৰলৈ বিশ্লেষণৰ বাবে পঠিয়াই দিব হব, দ্বিতীয় অংশটো বীজ উতপাদক আৰু তৃতীয় অংশটো ৰক্ষক নমুনা হিচাপে সহকাৰী বীজ মানপত্ৰ প্ৰদানৰ বিষয়াৰ দ্বাৰা থৈ দিয়া হব।
বীজ বিশ্লেষণ প্ৰতিবেদন
বীজ বিশ্লেষণ গৱেষণাগাৰে নিৰ্দিষ্ট ব্যৱস্থাৰ সৈতে সংগতি ৰাখি বীজ বিশ্লেষণ কৰিব আৰু বীজ বিশ্লেষণৰ প্ৰতিবেদনখন মানপত্ৰ প্ৰদান অনুষ্ঠানক যিমান সোনকালে সম্ভৱ দাখিল কৰিব, কিন্তু যদিহে বীজবিধ এনেকুৱা পৰীক্ষা কৰাৰ প্ৰয়োজন নহয়, যিটো সম্পূৰ্ণ কৰিবলৈ ৩০ দিনৰ বেছি প্ৰয়োজন, তেন্তে নমুনা গ্ৰহণ কৰাৰ তাৰিখটোৰ পৰা ৩০ দিনতকৈ অধিক পলমকৈ দিব নোৱাৰিব। বিন্যাসটো পৰিশিষ্ট-XIVত আছে।
আনুবংশিক পৰিশুদ্ধিতাৰ বীজৰ মানপত্ৰ
যদিহে অন্য ধৰণে নিৰ্দেশিত নহয়, তেন্তে সকলো মানপত্ৰিত বীজ বৰ্গই আনুবংশিক পৰিশুদ্ধিতাৰ বাবে তলত দিয়া ন্যূনতম মানদণ্ড অনুসৰি হব লাগিব-
শ্ৰেণী | ন্যূনতম আনুবংশিক পৰিশুদ্ধিতাৰ বাবে মানদণ্ড |
---|---|
ভিত্তি/মানপত্ৰিত (মূল) | ৯৯ শতাংশ |
বিভিন্নতা, সংযুক্ত, কৃত্ৰিম | ৯৮ শতাংশ |
বৰ্ণসংকৰ | ৯৫ শতাংশ |
পুনৰ পৰিস্কাৰকৰণ, পুনৰ নমুনাকৰণ আৰু পুনৰ পৰীক্ষণ –
যেতিয়া বীজ বৰ্গই নিৰ্দেশিত বীজ মানদণ্ড অনুসৰি নহয়, উতপাদকৰ অনুৰোধ মৰ্মে অসম ৰাজ্যিক বীজ মানপত্ৰ প্ৰদান সংস্থাই পুনৰ পৰিস্কাৰকৰণ, পুনৰ নমুনাকৰণ আৰু পুনৰ পৰীক্ষণৰ বাবে অনুমতি দিব পাৰে।
পোক বিনষ্টকৰণৰ বাবে বীজৰ মানদণ্ড –
যদিহে অন্য ধৰণে নিৰ্দেশিত নহয়, তেন্তে মানপত্ৰৰ অধীনৰ বীজ বৰ্গৰ ভিত্তিক মানপত্ৰিত শ্ৰেণীৰ বীজৰ, বীজ, জোঁৱাৰ আৰু মাটি মাহৰ বাবে ১.০ শতাংশ মাত্ৰাধিক্যত আৰু জোৱাৰ আৰু মাটি মাহৰ বাহিৰে অন্য বীজৰ বাবে ০.৫ শতাংশ মাত্ৰাধিকত কোনো পোকৰ দ্বাৰা হোৱা ক্ষতিৰ, দৃশ্যমান প্ৰমাণ থাকিব নোৱাৰিব।
বীজ আদ্ৰতা
বীজ আৱদ্ধকৰণৰ সময়ত বীজ আদ্ৰতাৰ ক্ষেত্ৰত বীজ মানদণ্ড স্পৰ্শকাৰী হব লাগে।